سیستم اعلام حریق زیتکس
سیستم اعلام حریق زیتکس (Zitex Fire Alarm System) برای کارشناسان کاربلد، برندی نام آشنا و مورد اعتماد است که نیازی به معرفی ندارد. زیتکس جزو آن برندهای وطنی است که با حذف نویزها و آلارم‌های کاذب نه تنها توانسته تأییدیه صلاحیت آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران را بگیرید بلکه با رقابت محصولات خارجی موفق به دریافت گواهینامه‌های مدیریت کیفیت در عرصه‌ی بین‌المللی نیز شده است. اگر از آن کارشناسان سخت‌گیری هستید که ایمنی ساختمان برایتان حرف اول را می‌زند محصولات سیستم اعلان حرق زیتکس می‌تواند رضایت شما را جلب کند.
درباره‌‌ی برند زیتکس
زیتکس پیش از آنکه فعالیتش را بصورت مستقلانه آغاز کند با وارد کردن محصولات از کشور فنلاند و ترکیه، سیستم اعلام حریق را در کشور ارائه می‌کرد؛ ولی کم کم با تحقیق و توسعه‌ی گسترده و طراحی‌های مبتکرانه، در سال 1386 (سال 2006 میلادی) کارخانه زیتکس ایران Zitexiran را در تبریز تأسیس کرد. زیتکس از سال 2006 تا 2016 با حضور فعال در نمایشگاه‌های الکترونیکی و IPAS (سیستم ارزیابی برنامه یکپارچه Integrated Program Assessment System) داخلی و خارجی فرصت را غنیمت شمرد و در کنار سایر برندها نام خود را در عرصه‌ی بین المللی معرفی کرد.
سیستم اعلام حریق زیتکس با تأسیس بخش‌های مهندسی، طراحی، آنالیز دقیق محصولات موفق و رعایت استانداردهای آتش‌نشانی، توانست به یک محصول قدرتمند داخلی تبدیل شود. زیتکس آنچنان در کارش پیشرفت کرد که در حال حاضر عضو کمیته‌ی تخصصی تصویب استاندارهای ملی برای سیستم‌های اعلام حریق دیگر است. حالا زیتکس با قیمتی مقرون بصرفه و کیفیتی بالا و ایمنی بی‌نقص جایگزینی عالی برای محصولات خارجی به شمار می‌آید.
محصولات سیستم اعلام حریق زیتکس
سیستم اعلام حریق زیتکس به عنوان یک برند داخلی ارزنده، با ارائه‌ی تجهیزات متعارف هوشمند زیتکس Conventional Fire Alarm System و همینطور تجهیزات آدرس‌پذیر زیتکس Addressable Fire Alarm System بصورت همه جانبه به تأیید صلاحیت‌های استاندارد اقدام کرده است. برند زیتکس اولین شرکت داخلی است که برای تجهیزات سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر خود تأییدیه‌ی رسمی سازمان آتش‌نشانی را به دست آورده، بنابراین با خیالی آسوده می‌توان از این سیستم در پروژه‌های عظیم صنعتی استفاده کرد.
سیستم اعلام حریق متعارف زیتکس
سیستم اعلام حریق متعارف زیتکس بخاطر تجهیزات ارزان و نگهداری آسان در ایمن‌سازی ساختمان‌ها و پروژه‌های کوچک انتخاب مناسبی است. از لحاظ فنی سیستم متعارف زیتکس می‌تواند با مجهز شدن به انواع دتکتور (دود، حرارت، ترکیبی و گاز)، شستی و پنل مرکزی هر منطقه یا اصطلاحا هر زون را تحت کنترل قرار دهد. چیزی که باعث شده سیستم‌های متعارف بسیار پرطرفدار باشند، تعمیرات کم‌خرج و بی‌نیازی آن‌ها از برنامه‌ریزی‌های کامپیوتری است، به همین دلیل تمامی افراد مخصوصا نگهبانان، به راحتی می‌توانند از آن استفاده کنند.
با تمامی مزیت‌هایی که سیستم اعلام حریق متعارف دارد ولی به دلیل عدم قابلیت شبکه‌سازی مراکز کنترل و همینطور عدم مشخص نمودن محل دقیق حریق، نصب آن در پروژه‌های بزرگ معمولا توصیه نمی‌شود. البته زیتکس ظرفیت پنل مرکزی سیستم اعلام حریق خود را بالا برده و تا حدودی کنترل زون‌های بیشتری را امکان‌پذیر ساخته است.
پنل متعارف زیتکس
پنل مرکزی در سیستم اعلام حریق به منزله‌ی مغز سیستم است، به همین منظور کیفیت آن بسیار حائز اهمیت است. در ساختار مرکز کنترل متعارف زیتکس تمامی موارد برای افزایش عمر و عملکرد بهتر لحاظ شده است. از لحاظ ظاهری، جنس بدنه‌ی این محصول از نوع پلاستیک نسوز ABS است که با روکش‌های محافظتی، در برابر رطوبت و مواد خورنده مقاوم شده است. برای استفاده‌ی آسان‌تر بر روی بدنه‌ی آن، دکمهی قطع آلارم آژیر، شرایط ایزوله کردن زون‌ها، دکمهی راه اندازی مجدد، نشانگر خطای شارژ یا خطای مدار باز و اینجور موارد قرار دارد.
از لحاظ فنی، به عنوان نمونه کنترل پنل متعارف زیتکس مدل ZX-1800N، با بهره‌مندی از تکنولوژی SMD، قابلیت کنترل زون‌های بیشتری را دارد؛ بنابراین می‌تواند علاوه بر 2 تا 18 زون، حدود 36 زون دیگر را تحت کنترل قرار دهد. پنل اعلام حریق متعارف زیتکس قابلیت نصب 10 آژیر، 20 دتکتور دودی و 30 دتکتور حرارتی و همینطور قابلیت نصب نا‌محدود شستی را دارد.
دتکتورهای دود متعارف زیتکس
بعد از پنل مرکزی، مهم‌ترین بخش سیستم اعلام حریق دتکتورها هستند. دتکتورها به عنوان ردیاب‌های حریق وظیفه‌ی مهمی به عهده دارند، کوچکترین خطا در ردیابی دتکتورها مثل میزان بالای گرد و غبار، حشرات و یا تداخل میدان‌های مغناطیسی می‌تواند کل ایمنی ساختمان را تحت تأثیر قرار دهد. دتکتورهای دود متعارف زیتکس از نوع فوتوالکتریک بوده و مدارهای آن با مجهز شدن به لایه‌ی حفاظتی در برابر رطوبت و مواد اسیدی مقاوم است و قطعات فلزی بکار رفته در آن ضد زنگ هستند، بنابراین با خیال راحت می‌توان برای ایمن‌سازی ساختمان‌های مسکونی، هتل‌ها، انبارها و موارد این چنینی استفاده شوند.
طراحی هوشمندانه، دتکتورهای دودی متعارف زیتکس را برای تشخیص دودهای ناشی از حریق پنهان یا آشکار مناسب ساخته است. جنس مقاوم بدنه، دتکتورهای دود زیتکس را در برابر ضربه و لرزه نیز محافظت میکند. دتکتورهای دودی متعارف زیتکس برای مقاومت بالا در برابر خط و خش و پاشیدن آب، دارای استاندارد حفاظتی IP23 هستند.
دتکتورهای حرارتی متعارف زیتکس
نوع دیگری از ورودی‌های موجود در سیستم اعلام حریق، دتکتورهای حرارتی هستند. دتکتورهای حرارتی دما افزایشی متعارف زیتکس برای ماندگاری بالا به روکش‌های حفاظتی در برابر رطوبت و مواد شیمیایی و برای کاهش خطا‌ها به تکنولوژی F.A.P یعنی تکنولوژی حذف نویز و هشدارهای کاذب مجهز شده‌اند. دتکتورهای حرارتی افزایشی متعارف زیتکس در واقع ترکیبی از دتکتور دما ثابت و افزایشی هستند، به این ترتیب نه تنها با افزایش دما بلکه با رسیدن به یک دمای ثابت در زمانی مشخص (حدود یک دقیقه) نیز فعال می‌شوند. در ضمن دتکتورهای حرارتی متعارف زیتکس جزو دتکتورهای قابل بازنشانی هستند، یعنی قابلیت راه‌اندازی مجدد و برگشتن به حالت اولیه را نیز دارند.
دتکتور ترکیبی دود و حرارت زیتکس
دتکتور ترکیبی دود و حرارت زیتکس با مجهز شدن به سنسورهای دودی و حرارتی، هر دو ویژگی مهم حریق را برای ایمنی بهتر پوشش می‌دهند. سنسور حرارتی آن، طوری تنظیم شده است که با افزایش دما در یک مقطع زمانی معین و افزایش دما به سرعت فعال می‌شود. سنسور دودی این دتکتور ترکیبی نیز بر اساس پردازش نور و یا آنالیز سیگنال‌های فوتوالکتریک فعال می‌شود.
زیتکس در ساخت این دتکتور ترکیبی نیز تمامی نکات را برای ماندگاری بالا و تشخیص درست بکار برده است. دتکتور ترکیبی دود و حرارت متعارف زیتکس با بدنه‌ی مستحکم ضد ضربه و ضد لرزش است. همچنین با کروم کاری نه تنها قطعات فلزی آن ضد زنگ شده‌اند بلکه با روکش کاری، تمامی مدارهای آن در برابر رطوبت و مواد شیمیایی حفاظت شده است. البته با تکنولوژی F.A.P نسبت به نویزها و آلارم‌های خطا مقاوم شده‌اند. دتکتورهای ترکیبی دود و حرارت متعارف زیتکس در تشخیص دودهای سیاه و سفید کاملا هوشمندانه عمل می‌کنند. دتکتورهای ترکیبی دود و حرارت زیتکس قابلیت این را دارند که بعد از آلارم بصورت خودکار به حالت اولیه خود برگردند. نصب و نگهداری این دتکتور به دلیل استفاده از کنتاکت‌های دوبل بسیار آسان است.
دتکتور گاز متعارف زیتکس
دتکتور گاز زیتکس برای ایمن ساختن محیط‌ها در برابر نشت گاز (گازهای شهری، LNG، (CNG نصب می‌شود. دتکتور گاز زیتکس را می‌توان به صورت مستقل یعنی بدون اینکه به دستگاه مرکزی متصل باشد یا بصورت شبکه‌ای و با اتصال به پنل مرکزی نصب کرد، ولی در هر دو حالت باید توسط برق (برق شهری 220 ولت) تغذیه شود.
خوشبختانه دتکتور گاز زیتکس برگشت‌پذیر است و بعد از آژیر هشدار، بصورت خودکار مجددا راه اندازی می‌شود. از دیگر ویژگی‌های خوب دتکتور گاز می‌توان به امکان سیم کشی بدون ریموت، به همراه ریموت یا ریست شدن اتوماتیک از طریق پنل مرکزی اشاره کرد.
شستی اعلام حریق زیتکس
علاوه بر وجود دتکتورها که اطلاعات ایمنی هر زون را به پنل مرکزی رد و بدل می‌کنند، یک نوع ورودی دیگر به نام شستی در سیستم اعلام حریق به کار می‌رود. شستی‌ها برای فعال کردن هشدار حریق بصورت دستی قابل اجرا هستند. این شستی‌ها در نزدیکی مکان و عبور مرور افراد، می‌توانند بصورت روکار یا توکار نصب شوند. آن‌ها معمولا دارای یک شیشه‌ی نازک در پنل جلویی خود هستند که به منظور جلوگیر از هشدارهای غیرضروری یا نفوذ آب و این جور موارد بر روی آن کشیده شده است. در هر حال شیشه‌ی محافظتی شستی به راحتی شکسته می‌شود و با فشار بر روی دایره‌ی سیاه، هشدار را به کنترل پنل ارسال میکند. البته با کلید تست که بر روی شستی‌های اعلام حریق زیتکس تعبیه شده است می‌توان سلامت مدار آن‌ها را سنجید.
شستی‌های متعارف زیتکس در سه نوع مختلف به بازار عرضه می‌شوند، که فقط یک نوع آن یعنی مدل ZI-95 از نوع برگشت‌پذیر و دو نوع دیگر برگشت‌ناپذیر یا به عبارتی دیگر یکبار مصرف هستند.
شستی برگشت‌ناپذیر ZI-CP 85
شستی اعلام حریق متعارف زیتکس مدل ZI-CP 85 با جنس بدنه‌ی ABS ضد حریق، قابلیت نصب روکار و توکار در ساختمان‌ها و مراکز مختلف را دارد. برای فعال کردن دستگاه مرکزی کافی است که شیشه‌ی جلویی شستی را شکسته و آن دایره‌ی سیاه را فشار داد.
شستی برگشت‌ناپذیر ZI-CP 86
شستی اعلام حریق متعارف برگشت‌ناپذیر زیتکس مدل ZI-CP 86 با بدنه‌ی ضدحریق ABS است. این مدل از شستی برگشت‌ناپذیر زیتکس نیز تحت استاندارد حفاظتی IP43 است بنابراین در برابر عوامل خارجی مثل رطوبت، ضربه و حریق مقاوم است.
شستی برگشت‌پذیر ZI-CP 95
شستی اعلام حریق متعارف برگشت‌پذیر زیتکس مدل ZI-CP 95 همانند دو مدل قبلی از بدنه‌ی مقاومی از جنس ABS ساخته شده و طبق استاندارد IP43 در برابر آب و ضربه‌ی اجسام خارجی کاملا حفاظت شده است. همینطور با طراحی و ساختاری مطابق به استانداردهای بین‌المللی می‌توان از این شستی در سیستم‌های اعلام حریق برندهای مختلف نیز استفاده کرد. اما مزیت مهم این شستی نسبت به دو مدل دیگر قابلیت ریست شدن آن است.
سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر زیتکس
معمولا نصب سیستم اعلام حریق متعارف برای ایمن‌سازی ساختمان‌های کوچک و معمولی است و برای پروژه‌های بزرگ و صنعتی نصب سیستم آدرس‌پذیر توصیه می‌شود. سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر زیتکس اولین برند ایرانی است که توانسته تأییدیه‌ی سازمان آتش‌نشانی را به نیز به دست آورد.
از لحاظ فنی، سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر زیتکس با تجهیزات مشابه، دقیقا مطابق سیستم اعلام حریق متعارف عمل میکند، با این تفاوت که هر کدام از تجهیزات با یک آدرس منحصر به فرد در پنل مرکزی تعریف می‌شوند. بنابراین در پروژه‌های بزرگ به راحتی می‌توان محل دقیق حریق را شناسایی کرده و از گسترش آن جلوگیری کرد.
پنل اعلام حریق آدرس‌پذیر زیتکس
سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر زیتکس طبق استاندارد EN-54 (استاندارد تشخیص حریق و سیستم‌های اعلام حریق در اتحادیه اروپا)، بصورت تک لوپ، 2، 3 و 4 لوپ طراحی شده است. (به مدارهای حلقه‌ای که در سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر به صورت دو سیم مثبت و منفی به کار رفته‌اند، اصطلاح لوپ می‌گویند). از آنجایی که سیستم آدرس‌پذیر قابلیت شبکه‌بندی دارد می‌توان در یک پروژه بیش از یک پنل مرکزی به کار برد. بنابراین پنل مرکزی در سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر باید مشخصات ویژه‌ای داشته باشند که برند زیتکس به خوبی آن‌ها را لحاظ کرده است.
قابلیت آدرس‌دهی خودکار
همانطور که از نام این سیستم مشخص است آدرس‌دهی در پنل مرکزی زیتکس به صورت خودکار صورت می‌گیرد. یعنی به محض نصب دتکتور، تمامی موارد از جمله خطا و یا بررسی درستی عملکرد آن با آدرسی انحصاری بر روی پنل مرکزی قابل تشخیص و ردیابی است.
ارتباط دو سویه بین پنل و ورودی‌ها
مدارهای بکار رفته در سیستم آدرس‌پذیر به صورت حلقه‌ای است. یعنی از دو سیم مثبت و منفی به سمت ورودی و مجددا به سمت پنل مرکزی. این ارتباط دو سویه موجب می‌شود که با سرعت بیشتری بتوان وضعیت دتکتورها را در صورت بروز مشکل و خطا بررسی و رسیدگی کرد.
نمایش گرافیکی وضعیت ورودی‌ها بر روی پنل مرکزی
پنل مرکزی آدرس‌پذیر زیتکس دارای یک صفحه نمایش است که وضعیت تمامی تجهیزات را نشان می‌دهد، بنابراین به راحتی می‌توان منطقه تحت حفاظت آن را به دقت مورد بررسی قرار داد.
ثبت و ذخیره‌ی گزارشات
پنل مرکزی آدرس‌پذیر زیتکس می‌تواند بیش از هزاران رویداد را در حافظه‌ی خود ذخیره کند. کارشناسان می‌توانند برای بررسی وضعیت این گزاراشات را به صورت کتبی پرینت بگیرند.
دتکتور دودی آدرس‌پذیر زیتکس
دتکتور دودی آدرس‌پذیر زیتکس از نوع فوتوالکتریک و اپتیکال است. این حسگر دود آدرس‌پذیر برای تشخیص دودهای سیاه و سفید ناشی از آتش گرفتن مواد شیمیایی، چوب، کاغذ و مواردی اینچنینی کاربرد دارد. از ویژگی‌های خوب دتکتور دود آدرس‌پذیر زیتکس مجهز بودن آن به ایزولاتور داخلی است. لازم به ذکر است که کاربرد ایزولاتورها با کلیدهای جدا کننده به منظور جلوگیری از خطای اتصال کوتاه و ایجاد پایداری در مدار است.
دتکتور حرارتی آدرس‌پذیر زیتکس
دتکتور حرارتی آدرس‌پذیر زیتکس همانند دتکتور حرارتی متعارف زیتکس به بدنه‌ی ABS با استحکام و مقاومت بالا برخوردار است. دتکتور حرارتی آدرس‌پذیر زیتکس نسبت به تغییرات دما (بالاتر از 60 درجه) و همینطور افزایش دما در یک زمان مشخص (حدود یک دقیقه) حساس است. دتکتور حرارتی به طور کلی برای نصب در آشپزخانه‌ها، کارگاه‌های تولید کاغذ و چوب مناسب است. برای کاهش خطا، از نصب دتکتور حرارتی در نزدیکی دستگاه‌های تهویه، پنجره‌ها و یا فضاهایی که رطوبت بالایی دارند مثل استخرها و بالای اجاق گاز اجتناب کنید.
دتکتور ترکیبی دود و حرارت آدرس‌پذیر زیتکس
دتکتور ترکیبی دود و حرارت آدرس‌پذیر زیتکس همانطور که از نامش مشخص است برای تشخیص همزمان دود و حرارت طراحی شده است. سنسور دود و حرارت این دتکتور ترکیبی در سه درجه‌ی حساسیت قابل تنظیم است. دتکتور ترکیبی دود و حرارت آدرس‌پذیر زیتکس دارای بدنه‌ای مستحکم بر طبق استاندارد EN-54 است. در ضمن برای پایداری مدار، به ایزولاتور داخلی مجهز است.
شستی آدرس‌پذیر اعلام حریق زیتکس
شستی آدرس‌پذیر اعلام حریق زیتکس به منظور هشدار به صورت دستی در فضاهای داخلی ساختمان‌ها بکار می‌رود. از لحاظ ظاهری بدنه‌ی قرمز رنگ مقاوم در برابر افزایش دما و ضربه و یک محافظ شیشه‌ای که شستی را از فعال شدن غیرضروری و همینطور پاشیدن آب، پوشش می‌دهد.
شستی آدرس‌پذیر زیتکس همانند سایر تجهیزات متصل به پنل مرکزی، آدرس اختصاصی دارند، بنابراین به محض آلارم آدرس آن بر روی صفحه نمایش پنل ظاهر می‌شود. در ضمن، شستی آدرس‌پذیر زیتکس از نوع قابل برگشت است و با فشردن دکمهی ریست، به حالت اولیه بر می‌گردند.
ماژول‌های زیتکس
در نصب سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر معمولا پیش می‌آید که از محصولات غیر آدرس‌پذیر استفاده کرد، تحت این شرایط بحث استفاده از ماژول‌ها به عنوان واسطه بین مدارهای متعارف و مدارهای آدرس‌پذیر وارد کار می‌شود. ماژول‌های زیتکس به ایزولاتور داخلی مجهز شده و دارای استاندارد EN-45 هستند. از آنجایی که تجهیزات متصل شده به ماژول توسط مدار حلقه (یا لوپ) تغذیه می‌شوند باید به تعداد آن‌ها بسیار دقت کرد. هر ماژول زیتکس قابلیت اتصال 20 نوع از تجهیزات را دارد.
پنل تکرارکننده‌ی زیتکس
پنل تکرارکننده‌ی زیتکس در فضاهای بزرگ که پنل مرکزی برای همه‌ی افراد قابل دسترسی نیست، کاملا مناسب است. پس از اعلام حریق توسط پنل مرکزی، پنل تکرارکننده پیام را مجددا با مشخص کردن جایگاه بر روی نقشه نشان می‌دهد. برای معرفی پنل تکرارکننده مدل ZX-R 2000 AD از برند زیتکس نمونه‌ی مناسبی است. این تکرار کننده زیتکس دارای منبع تغذیه‌ی داخلی است و می‌توان برای ثبت تعداد رویدادها از پنل‌های مرکزی موجود در شبکه، آن را با برنامه‌نویسی تنظیم کرد.
