سیستم‌های اعلام حریق به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در مواقع اضطراری و آتش‌سوزی اعلام خطر می‌کنند تا ساکنان یک ساختمان زمان کافی برای تخلیه‌ی محل داشته باشند و همینطور ماموران آتش‌نشانی بتوانند در سریع‌ترین زمان ممکن اقدامات لازم را انجام دهند. امروزه نصب سیستم‌های اعلام حریق در کاربردهای مختلف از صنعتی و اداری گرفته تا ساختمان‌های مسکونی یکی از ملزومات غیرقابل انکار است و به همین خاطر شهرداری‌ها و سازمان ملی آتش‌نشانی در مورد این موضوع سخت‌گیری‌های جدی به عمل می‌آورند. یکی از تولیدکنندگان داخلی سیستم‌های اعلان حریق شرکت اعلام حریق سنس (Sens) است که با سال‌ها تجربه محصولات خود را در اختیار هموطنان قرار می‌دهد.
شرکت سانا پژوهش گستر یکی از تولیدکنندگان شناخته شده‌ی سیستم اعلام حریق در ایران است که محصولات خود را با برند سنس به بازار عرضه می‌کند و فعالیت خود را از سال 1387 آغاز کرده است. این شرکت توانسته برای محصولات اعلام حریق متعارف خود تاییدیه سازمان آتش‌نشانی تهران را دریافت کند و همچنین دارای استانداردهای ایرانی و بین‌المللی مربوطه است. در ادامه به معرفی محصولات متعارف و آدرس‌پذیر سنس می‌پردازیم.
نصب سیستم‌های اعلام حریق یکی از راه‌های ایمن برای کاهش خسارت‌های جانی و مالی ناشی از آتش‌سوزی‌ها است. یکی از انواع سیستم‌های اعلان حریق که می‌توان استفاده کرد، سیستم اعلام حریق متعارف است. این سیستم‌ها با توجه با کارکرد و ویژگی‌هایی که دارند برای استفاده در پروژه‌های کوچک و محدود از جمله مراکز اداری، مدارس، ساختمان‌های مسکونی کوچک و غیره بسیار مناسب هستند. در این سیستم، هر بخش یا طبقه از ساختمان به عنوان یک زون (Zone) در نظر گرفته می‌شود و با فعال شدن دتکتور یا شستی می‌توان منطقه‌ی مورد نظر را شناسایی کرد.
البته امکان شناسایی دقیق محل آتش‌سوزی با سیستم‌های متعارف امکان‌پذیر نیست و به همین خاطر است که این سیستم‌ها برای کاربردهای کوچک‌تر مناسب هستند. اعلام حریق سنس محصولات باکیفیت خود را در دسته‌ی محصولات متعارف ارائه می‌کند که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت.
پنل مرکزی یکی از اصلی‌ترین اجزای سیستم اعلام حریق است که وظیفه‌ی آن برقراری ارتباط بین تجهیزات از جمله دتکتورها، شستی‌ها، آژیر و فلاشر و غیره است. با وقوع حریق در یک منطقه و فعال شدن دتکتور یا شستی‌ها، سیگنال به پنل مرکزی ارسال شده و به این ترتیب آژیر و آژیر فلاشرها فعال می‌شوند. کنترل پنل با کنترل ورودی‌ها و خروجی‌ها، تشخیص قطعی مدار و یا خطاها، تامین برق تجهیزات متصل به دستگاه و غیره نقش مهمی در عملکرد کلی سیستم بر عهده دارد. پنل اعلام حریق متعارف سنس در دو مدل MC5 و PC5 تولید و عرضه می‌شود. این پنل‌ها علاوه بر طراحی زیبا، کیفیت و بازدهی بالایی دارند و هم‌رده‌ی پنل‌های متعارف خارجی هستند.
این پنل‌ها مجهز به سیستم هوشمند و فیلترینگ نسبت به نویزهای مختلف هستند و همین مساله باعث پایداری بالای آنها در شرایط مختلف شده است. از دیگر ویژگی‌های پنل متعارف سنس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
دتکتورهای دودی متداول‌ترین انواع دتکتور برای استفاده در یک سیستم اعلام حریق هستند. این دتکتورها با تشخیص دود حاصل از آتش‌سوزی به سرعت فعال شده و وقوع حریق را به پنل مرکزی اعلام می‌کنند. دتکتورهای دودی سنس از نوع فوتوالکتریک یا نوری (اپتیکال) و در دو نوع مختلف SD-101 و S6-CSD-200 هستند. دتکتورهای دودی سنس قادر به تشخیص ذرات بسیار ریز دود هستند و طراحی به روز با الگوریتم هوشمند و ضریب اطمینان بالا این دتکتورها را بسیار منحصربفرد ساخته است. از دیگر ویژگی‌های این دتکتورها می‌توان به جمله مقاومت در برابر ورود حشرات و گرد و غبار، حذف حساسیت به نویزهای محیطی و مصرف جریان کم اشاره کرد.
دتکتورهای حرارتی نوعی از دتکتورها هستند که به تغییرات دمایی محیط حساسند. این دتکتورها را باید در محیط‌هایی که دمای ثابتی دارند نصب کرد چرا که تغییرات دمایی طبیعی محیط می‌تواند باعث عملکرد نادرست دتکتور و آلارم‌های کاذب شود. دتکتورهای حرارتی در دو نوع دما ثابت و دما افزایشی تولید و عرضه می‌شوند. دتکتورهای حرارتی اعلام حریق سنس نیز در هر دو دسته‌ی دما ثابت و دما افزایشی تولید می‌شوند.
دتکتورهای حرارتی دما افزایشی به افزایش ناگهانی دما در یک بازه‌ی زمانی معین واکنش نشان می‌دهند و با فعال شدن آنها اعلام خطر به پنل مرکزی ارسال می‌شود. به طور معمول نرخ تغییرات دمایی برای فعال شدن این دتکتورها 8 درجه‌ی سانتی‌گراد در یک دقیقه است. دتکتور حرارتی اعلام حریق سنس دارای مصرف جریان پایین، قابلیت اطمینان بالا، سرعت بالای تشخیص، پردازش چندباره‌ی دما و غیره است.
اعلام حریق سنس بعلاوه دارای دتکتورهای حرارتی دما ثابت نیز هست. این دتکتتورها با رسیدن دمای محیط به دمای مشخص (معمولا بالای 70 درجه‌ی سانتی‌گراد) فعال شده و اعلان خطر را برای پنل ارسال می‌کنند. از دتکتورهای حرارتی دما ثابت معمولا در مکان‌هایی استفاده می‌شود که به خاطر وجود دود امکان نصب دتکتور دودی وجود ندارد.
دتکتور ترکیبی یا مولتی اعلام حریق سنس می‌تواند به صورت همزمان دمای بالا و وجود دود در محیط را شناسایی کرده و پنل مرکزی را از وجود خطر مطلع سازد. سنسورهای دود و حرارت در این دتکتور به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در عملکرد یکدیگر ایجاد اختلال نمی‌کنند. اعلام حریق سنس دو مدل دتکتورهای ترکیبی MD-101 و S6-CMD-101 را تولید و عرضه می‌کند که به خاطر ویژگی تشخیص دود و حرارت به صورت همزمان می‌توان از آنها در کاربردهای مختلفی استفاده کرد.
دتکتورهای گازی تجهیزاتی الکترونیکی هستند که به صورت سقفی یا دیواری در مکان‌های نصب می‌شوند که احتمال نشت گاز در آنها وجود دارد. دتکتورهای گازی با تشخیص نشتی گاز، پنل مرکزی را از وجود خطر باخبر می‌سازند. یکی از انواع دتکتور گازی سنس، دتکتور گازی/حرارتی 220 ولت GH2 است که با داشتن یک سنسور الکتروشیمیایی میزان گاز محیط را اندازه‌گیری کرده و در صورت افزایش این گاز فعال می‌شود. این دتکتور بعلاوه به تغییرات دمایی محیط نیز حساس است و با افزایش میزان دما بیش از حد از پیش تعیین شده، فعال می‌شود. این نمونه از دتکتور گازی سنس علاوه بر امکان استفاده به صورت مستقل، قابلیت اتصال به سیستم اعلام حریق را نیز دارد.
دتکتور گازی/حرارتی 24 ولت سنس نیز با سنسور الکتروشیمیایی خود غلظت گاز مونوکسیدکربن و گاز طبیعی محیط را اندازه‌گیری می‌کند. از این دتکتور می‌توان در محل‌هایی که دارای تجهیزات گازسوز و یا دستگاه‌هایی که با سایر سوخت‌ها کار می‌کنند، مانند پارکینگ و غیره، استفاده کرد. دتکتور گازی/حرارتی سقفی سنس نیز همانند دو دتکتور گازی دیگر سنس برای تشخیص گاز محیط مورد استفاده قرار می‌گیرد.
یکی دیگر از تجهیزات مهم و اساسی در سیستم اعلام حریق آژیر و آژیر فلاشر است. این دستگاه‌ها با پخش صدا و نور، وظیفه‌ی اعلام خطر را بر عهده دارند و توسط پنل مرکزی فعال می‌شوند. علاوه بر آژیر لازم است در ساختمان‌ها از فلاشر و یا آژیر فلاشر نیز استفاده شود تا افراد ناشنوا و کم شنوا نیز بتوانند از وقوع خطر آگاه شوند. آژیر و آژیر فلاشرهای سنس با استفاده از تکنولوژی پیزوالکتریک طراحی شده‌اند و علاوه بر ظاهر ساده و زیبا دارای صدای مناسب برای محیط‌های مسکونی و یا تجاری هستند. این آژیرها معمولا از تمام زوایا قابل مشاهده هستند و صدای آنها نیز به خوبی در محیط پخش می‌شود.
شستی‌های اعلام حریق به اندازه‌ی دتکتورها حائز اهمیت هستند. یک سیستم اعلام حریق علاوه بر تجهیزات تشخیص حریق اتوماتیک مانند دتکتورها نیاز به شستی اعلام حریق نیز دارد. در صورت وقوع حریق افراد حاضر در محل می‌توانند با فشردن دکمه‌ی شستی، پنل مرکزی را از وقوع خطر باخبر سازند. این تجهیزات معمولا در راهروها و محل‌های پر رفت و آمد نصب می‌شوند و دارای جنس مقاوم هستند. شستی اعلام حریق سنس دارای قابلیت تست و ریست کردن آسان است که نصب و استفاده از آن را نیز راحت می‌سازد. این شستی بعلاوه دارای چراغ نشانگر LED است و اگر شستی غیرفعال باشد می‌توان به سادگی متوجه شد.
ریموت اندیکاتور سنس یکی دیگر از تجهیزات این برند است که قابلیت استفاده با بسیاری از دتکتورهای موجود در بازار را دارد. با نصب ریموت اندیکاتور در بالای در اتاق‌ها می‌توان محل دقیق وقوع حریق یا خطر را تشخیص داد. این تجهیز با ایجاد آلارم، آژیر و هشدارهای صوتی محل وقوع خطر را مشخص می‌کند و به همین خاطر برای استفاده در سیستم‌های متعارف که امکان تشخیص محل دقیق وقوع حریق وجود ندارد بسیار مناسب است. ریموت اندیکاتور اعلام حریق سنس منطبق بر استاندارد EN-54 طراحی و ساخته شده و دارای بازر داخلی است و با طیف وسیعی از ولتاژها کار می‌کند. از ویژگی‌های این محصول می‌توان به نوردهی بالا، ابعاد و اندازه‌ی مناسب، استفاده از ترمینال با 6 ورودی و غیره اشاره کرد.
شرکت سنس علاوه بر تولید سیستم‌های متعارف، به تولید سیستم‌های آدرس‌پذیر نیز می‌پردازد. این سیستم‌ها مشابه سیستم‌های متعارف هستند با این تفاوت که هر کدام از تجهیزات می‌توانند با یک آدرس منحصربفرد مشخص شوند و در صورت وقوع حریق می‌توان محل دقیق دتکتور یا شستی مورد نظر را شناسایی کرد. سیستم‌های آدرس‌پذیر از این جهت که محل دقیق وقوع حریق را نشان می‌دهند بسیار کاربردی‌تر و ایمن‌تر هستند. تجهیزات آدرس‌پذیر به یک پنل آدرس‌پذیر متصل شده و اطلاعات و محل هر کدام از آنها روی پنل مشخص می‌شود. بعلاوه اگر در عملکرد هر کدام از تجهیزات اختلال ایجاد شود می‌توان به آن پی برد و این مساله باعث کاهش هزینه‌های سرویس و نگهداری سیستم‌های اعلام حریق آدرس‌پذیر سنس می‌شود.
اعلام حریق آدرس‌پذیر سنس دارای دقت بسیار بالای تشخیص حریق است که این تجهیزات را برای استفاده در محیط‌های بزرگ مناسب می‌سازد. محصولات آدرس‌پذیر سنس دارای تاییدیه‌های EN-54-2 و EN-54-4 هستند و هر لوپ می‌تواند از 240 قطعه پشتیبانی کند. لازم به ذکر است پنل آدرس‌پذیر سنس از یک لوپ تا 9 لوپ در دسترس است. این سیستم بعلاوه قابلیت اتصال به دوربین مداربسته، دزدگیر، دستگاه‌های کنترلی و سیستم‌های هوشمندسازی ساختمان نیز دارد. تجهیزات آدرس‌پذیر سنس شامل پنل مرکزی آدرس‌پذیر، دتکتورها، آژیر و آژیر فلاشر و شستی اعلام حریق آدرس‌پذیر سنس می‌شود که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت.
پنل آدرس‌پذیر سنس وضعیت سیستم را به طور کامل روی صفحه نمایش خود نمایش می‌دهد و می‌توان وضعیت تمام قطعات متصل به آن (حتی تجهیزات بی‌سیم) را روی آن مشاهده کرد. از ویژگی‌های مثبت این پنل می‌توان به قابلیت برنامه‌ریزی اتوماتیک تمام قطعات اشاره کرد که در انتها وضعیت آنها روی نمایشگر نمایش داده می‌شود. با اتصال ماژول‌های مبدل به کنترل پنل می‌توان قطعات را به صورت بی‌سیم یا سیمی در طول مسیر نصب کرد. هر کدام از ماژول‌ها از طریق یک پروتکل ثابت و بی‌سیم قابلیت اتصال به بیش از 128 قطعه را دارند. از دیگر ویژگی‌های پنل آدرس‌پذیر سنس می‌توان به قابلیت ذخیره‌ی بیش از 1000 رویداد، خروجی اتصال لوازم جانبی، خروجی آژیر یا تلفن‌کننده و حفاظت اتصال کوتاه اشاره کرد.
دتکتور دودی یکی از اجزای مهم در سیستم اعلام حریق است و دتکتورهای دودی اعلام حریق آدرس‌پذیر سنس با کیفیت بالا می‌تواند در پروژه‌های مختلف مورد استفاده قرار گیرد. این دتکتور می‌تواند با یک آدرس منحصر بفرد مشخص شده و در زمان فعال شدن محل دقیق آن روی پنل مرکزی نمایش داده می‌شود. دتکتور دودی آدرس‌پذیر سنس قدرت بالایی در تشخیص ذرات دود دارد و می‌توان از آن در مکان‌هایی که احتمال وقوع آتش‌سوزی‌های دودزا وجود دارد، استفاده کرد. از دیگر ویژگی‌های این دتکتور می‌توان به تشخیص سریع دود، مصرف جریان کم، تکنولوژی SMD در تولید مدارات، حذف حساسیت‌ها به نویز و غیره اشاره کرد.
دتکتورهای حرارتی آدرس‌پذیر سنس همانند دتکتورهای متعارف در دو نوع دما ثابت و دما افزایشی تولید می‌شوند و عملکردی مشابه دارند. دتکتور حرارتی دما ثابت آدرس‌پذیر سنس با افزایش دما به بیش از 70 درجه‌ی سانتی‌گراد فعال شده و وجود خطر را به پنل مرکزی ارسال می‌کند. دتکتور دما افزایشی آدرس‌پذیر سنس نیز به نرخ تغییرات دمایی در یک مدت زمان معین حساس است که این نرخ تغییرات دمایی 8 درجه‌ی سانتی‌گراد در دقیقه است.
از دیگر تجهیزات اعلام حریق آدرس‌پذیر سنس، دتکتور ترکیبی است که قابلیت تشخیص دود و حرارت به صورت همزمان را دارد. در این دتکتور میزان آلارم‌های کاذب در کمترین حالت ممکن است و دتکتور حساسیت بالایی نسبت به شناسایی دود و حرارت در محیط دارد. سنسور دود و حرارت در دتکتور ترکیبی آدرس‌پذیر سنس به یکدیگر وابسته هستند و به وسیله‌ی یک میکروپروسسور کنترل می‌شوند. به این ترتیب با بالا رفتن دما دتکتور فعال نمی‌شود و برای فعال شدن آن باید در هوا ذرات دود نیز وجود داشته باشد.
علاوه بر این دتکتور مولتی آدرس پذیر سنس در سیستم اعلام حریق سنس به یک نمایشگر LED مجهز بوده که می تواند وضعیت آلارم را به صورت ۳۶۰ درجه ای نمایش دهد. سنسور حرارتی در دتکتور مولتی آدرس‌پذیر سنس دارای سه طبقه‌بندی حرارتی قابل تنظیم است و سنسور دودی آن نیز قابلیت شناسایی دودهای سیاه و سفید را دارد.
شستی آدرس‌پذیر سنس از نوع برگشت‌پذیر یا قابل ریست شدن است و با فعال شدن آن می‌توان محل دقیق آن را روی پنل مرکزی مشاهده کرد. این شستی بعلاوه دارای چراغ LED نمایشگری است که وضعیت عملکرد آن را نشان می‌دهد. این شستی با استاندارد طراحی EN-54-11 و مناسب برای نصب و استفاده در محیط‌های داخلی ساختمان است.
آژیر و آژیر فلاشر آدرس‌پذیر سنس با هشدار صوتی و بصری ساکنین را از وقوع خطر باخبر می‌سازد. این تجهیز با طراحی مناسب و مدرن و شدت صدای بالا، انتخابی ایده‌آل برای نصب در ساختمان‌های مسکونی، تجاری و غیره است و قابلیت نصب به صورت دیواری و یا سقفی را دارد.
